قاسـم مـلا         

در قسمت های قبل اشاره شد؛سعدی و مرد انگور فروش، ناخواسته و کمتر از یک ساعت از راه را با هم  همسفربودند.

 مرد انگور فروش  مراعات سن و سال سعدی را نکرد،سلام نداد نام  سعدی را  نپرسید و  با وی هیچ سخن نگفت، تا این که به دوراهی  رسیدند ناگزیر  از هم جدا شدند و هرکدام بدون خداحافظی  به راه خود ادامه دادند.

ولی همه چیز به خوبی پیش نرفت زیرا کمی آن طرف تر خرِ مردِ انگور فروش رم کرد و بار انگورش نقش بر زمین شد مردِ گرفتار شده در بیابان، چون نام سعدی را نپرسیده بود با، های های کردن، سعدی را به کمک طلبید.

  سعدی به کمکش آمد ولی چون مرد انگور فروش، رعایت آداب سفر و حق همسفری را بجا نیاورده بودبهانه ای شد تا سعدی  به همسفرِ انگور فروش آداب معاشرت بیاموزد.

همانطور که گفته بودم این حکایتِ بسیار آموزنده را پدرم و استادم نو جوان که بودم  برایم تعریف کردند بنده هم برای ارج نهادن و ماندگاریِ لطف ایشان،آن را به زبان شعراین گونه مطرح کردم.

حکایت،نقلِ گرفتاری  و زندان رفتن و سرانجام  وزیر شدن و معزول شدنِ مرد انگور فروش را  روایت می کند که عبرت آموز است.

در ادامه می خوانیم؛مرد انگور فروش از رفتار و کردار خود اظهار ندامت کرده و عطای وزارت را به لقایش می بخشد ولی ببینیم شاه و قاضی چه تصمیمی خواهند گرفت و به قولی چه خوابی برایش دیده اند!

 ( پیشنهاد می شود برای پی بردن به اصل ماجرا قسمت های قبل را مطالعه فرمایید)

هربلایی می رسد بر این و آن

از زبان است از زبان است از زبان

یاد،آور پند لقمان حکیم

کوگرفته حکمت از رب الکریم

بود در ظاهر سیاه و زشت روی

لیک او بود مهربان و نیک خوی

سال ها می کرد لقمان بردگی

بردگی مانع نشد از بندگی

پندهای او زبانزد گشته بود

سینه ی او پر زحکت گشته بود

او به لقمان حکیم معروف شد

نزد ارباب خودش محبوب شد

خواست خواجه بَرده را در صبحگاه

گفت مهمان می رسد در شامگاه

شیشکی باید مهیایش کنی

بهر مهمان ذبح و قربانش کنی

گوسفند را ذبح و آن را شقه کرد

گوشت را از بهر طبخ آماده کرد

گفت ارباب؛ای غلام هوشیار

این سؤالم را تو نیکو گوش دار

گو کدامین عضو شیشک بهتر است

در پذیرایی مهمان خوشتر است؟

گفت لقمان؛ بهتر است دل و زبان

کرد تمجید کاین چنین است آن چنان

روز دیگر خواجه گفتا ای غلام

بدترین اعضای شیشک هست کدام؟

گفت باشد بدترین دل و زبان

آن دو را تقدیم کرد بر میهمان

ادامه دارد