آیا انسانِ امروز به بلوغ فکری رسیده یا هنوز در دوره کودکی بسر می برد؟
می گویند:تاریخ پند آموز است.حضرت علی (ع)می فرماید: «از گذشتگان خود پند بگيريد، قبل از آنكه آيندگان از شما و سرنوشت تان موعظه بگيرند.»
تاریخ، رفتار و کردار خادمین و خائنین و ستمگران و ستمدیدگان را یاد آور می شود از گذشتگانی می گوید؛ که گردن کشی و ستم روا می داشتند و اکنون جز خاک گور اثری از آن ها باقی نمانده، تاریخ سراسر پند و عبرت است،ظالم و مظلوم در هر زمانی بوده و هستند اما این ستمگرانند که بیش از پیش و با ابزاری جدید مظلومان را به خاک و خون کشیده و می کشند بشر در عمل همان بشر اولیه است او خودش پیشرفت نکرده بلکه در کشت و کشتار فقط ایزار و قتاله اش، تغییر کرده است،تاریخ، گفتنی ها را می گوید:من آن چه شرط بلاغ است با تو می گویم / تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال. انسانِ امروز هم چه بخواهد یا نخواهد فردایی دیگر،درمعرض قضاوتِ آیندگان قرار خواهد گرفت به عبارتی وقتی انسانِ امروز دوره ای را توّحش و بشر دیروز را فاقد قوه ی معرفت می داند آیندگان نیز رفتار امروز ش را سرزنش خواهند کرد.
قضاوت ما در باره ی گذشتگان:
انسان امروز نه تنها برای بشر دیروز جایگاهی قائل نیست بلکه آن دوره را دوره توحش و مردمش را قومی می داند، که پیوسته جان و مال و ارضِ طبقات ضعیف از جانب قَدَر قدرت ها مورد تجاوز قرار می گرفته و قانون جنگل بر آن ها حاکمیت داشته است،در قانون جنگل خبری از عدالت، برابری و ارزش های والای انسانی نبود.
با چنین رویکردی،انسانِ امروز مدعی است گذشتگان در بی خبری بوده اند و در مقایسه با گذشته افتخار دارد؛در عصر طلایی اطلاعات،زندگی می کند و دستاوردهای مهمی بدست آورده است؛ با چنین دستاوردهایی توانسته به مکشوفات بیش از پیش زمین دست یابد و حتی می رود تا دیگر کرات را نیز در نوردد.
بعضی هم بر این باورند که بشر امروز و دیروز شباهت های فراوانی به یک دیگر دارند. این ها معتقدند؛اگر در حوزه ی تکنولوژی و اطلاعات پیشرفتی حاصل شده، از همین تکنولوژی در جهت کشتار و قتل عام و زورگویی و از بین بردنِ حقوق هم نوعانش، نادیده گرفتنِ حریم خصوصی دیگران، بی عفتی و کلاشی و دزدی های الکترونیکی و... استفاده کرده است. از این منظر معتقدند بشر امروز در دوره ی کودکی بسر می برد و هنوز راه درازی تا رسیدن به بلوغ فکری دارد و بعضی هم بر عکس، عقیده دارند بشر در دوره ی بلوغ فکری زندگی می کند و دلایل خاص خودشان را دارند. این که بشر فعلی (نمی گوییم انسان) در دوره ی بلوغ فکری به سر می برد و به عبارتی دوره کودکی را پشت سرنهاده محل تردید است.
موضوع پایان دوران کودکی و یا بلوغ فکری بشر می تواند بهانه ای باشد تا با نقدی به رفتار ساکنین کره ی خاکی، رشد و بلوغ انسانِ امروز را مورد بررسی قرار دهیم. ابتدا می خواهیم بدانیم معیار شناخت و سنجش بلوغ فکری نوع انسان چیست؟ آیا صرف داشتن یک سری تکنولوژی وارداتی و تقلید در شئونات زندگی می تواند جواز ملاکِ بلوغ فکری فرد یا جامعه باشد؟ در این جا مراد پرداختن به نوع تفکر انتزاعی و عینی نیست و نمی خواهیم بگوییم بشر امروز در تفکر عینی به سر می برد؛ بلکه می خواهیم بگوییم: بشری که خود را گل سرسبد خلقت می داند پیشرفت نداشته بلکه فقط تغییر کرده است و چون موفق به پیشرفت نشده، رفتارش همان رفتار بشر بدوی است. تبدیل شدنِ جنگ های مردانه، به جنگ های وحشیانه و کشتار جمعی، قانون به اصطلاح بین الملل، زورگویی و تقسیم و بلوک بندی کشورها توسط صاحبان قدرت، همه و همه تداعی کننده ی قانون جنگل است. قساوت قلب انسانِ به اصطلاح متمدنِ امروز! در مقایسه با بشر دوران توحش نه تنها کمتر نشده، بلکه بیش تر هم شده است. خوش به حال همان دوره که از بمب های شیمیایی و موشک های هدایت شونده و هواپیماهای بدون سرنشین و بمب های ده تنی خبری نبود. در عصر ما، آدم های هدایت نشده بمب های هدایت شونده را بر سر مردم می ریزند و از آن عکس و فیلم می گیرند و به آن همه جنایت افتخار هم می کنند.
از قانون بین الملل که بگذریم آیا روابطی که الآن بر جامعه ی ما حاکم است در تضاد با بلوغ فکری انسان نیست؟ اگر بخواهیم ریزتر به مسأله نگاه کنیم گناه کاری که گناه می کند فاقد بلوغ فکری است.
آن که از رعایت قانون فردی، اجتماعی و خانواده سرباز می زند و به اصطلاح قانون را دور می زند فاقد بلوغ فکری است.
آن که با تنبلی بار زندگی اش بردوش دیگران سنگینی می کند فاقد بلوغ فکر است.
آن که قدرت تصمیم گیری ندارد و کورکورانه کاری را انجام می دهد به بلوغ فکری نرسیده است.
کسی که حقوق همسر و فرزندانش را نادیده می انگارد و به هر طریقی ظلم و ستم روا می دارد به بلوغ فکری نرسیده است.
با این همه،منظور ما طرح مقایسه و پرسشی بود پیرامون بشر دیروز و امروز؛که آیا انسانِ به اصطلاح متمدنِ این دوره به بلوغ فکری دست یافته و یا با تبعیت از قانون جنگل کماکان دوران کودکی خود را می گذراند؟یادمان باشد؛در قانون جنگل خبری از عدالت، برابری و ارزش های والای انسانی نبود. آیا امروز خبری هست؟