انسان به اقتضای طبیعتش، طالب مقام و موقیت اجتماعی است. همیشه می خواهد در مرتبه ا ی بالاتر از مرتبه ی دیگران قرار داشته باشد، به طوری که همه به او احترام کنند و حتی به مقام و درجه اش غبطه خورند. این اقتضای طبیعت انسانی است و می تواند میل و آرزوی مشروعی باشد. ولی در عین حال اگر این آرزو به حد پرستش برسد، انسان به بردگی فکری دچار می شود، تا جایی که  ادامه ی این کار او را به سویی خواهد کشاند که نیروی مقاومت خود رادر برابر آن از دست بدهد و آماده است تا از هر چیزی که او را به جاه و مقام برساند، استقبال کند (هرچند با حیثیت انسانی او منافات داشته باشد).

 جاه طلب کیست؟

جاه طلب کسی است که در فکر تسخیر دل های مردم، برای کسب موقعیت اجتماعی و قدرت است تا از این طریق، به اهداف و اغراض دنیوی خود دست یابد. جاه پرستی و جاه طلبی، گاهی ممکن است آن قدر بر روح و فکر انسان تسلط پیدا کند که عزیزترین و نزدیک ترین خویشان خود را که احتمالا" برای حفظ مقام او مانعی حساب شوند به قتل برسان.

درباره ی شاه عباس صفوی، آری همین شاه عباسی که به قول خودش برای درک ثواب، با پای پیاده به زیارت مرقد حضرت رضا (ع) می رود، نوشته اند هنگامی که یکی از فرزندان خود را احتمالا" مانع مقام و موقعیت خودش دید، دستور داد سر او را از بدنش جدا نمایند و چند روز بعد از آن که جلاد، حکم شاه را به مرحله ی اجرا در آورد، شاه عباس به او گفت: باید فرزند خودت را نیز گردن بزنی تا بدانی که من چه قدر از کشته شدن فرزندم ناراحت شده ام و او نیز چنان کرد که شاه دستور داده بود. موسولينی، ديكتاتور معروف ايتاليا به يكی از دوستانش و یا در جمع امرای ارتش گفته بود من‏ ترجيح می‏ دهم كه يك سال شير زندگی كنم، تا اين كه صد سال گوسفند باشم. اين كه يك سال شير باشم، ديگران را بخورم و طمعه ی خودم كنم بهتر از اين است كه صد سال گوسفند باشم و در كام يك شير. 
در آموزه های دینی، جاه طلبی و شهرت خواهی مورد سرزنش و مذمّت فراوان قرار گرفته و آن را منشأ کفر، نفاق، ریاکاری و هلاکت دانسته اند. در قرآن کریم می خوانیم: «مَن کَانَ یُرِیدُ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِیهَا وَهُمْ فِیهَا لاَ یُبْخَسُونَ أُوْلَـئِکَ الَّذِینَ لَیْسَ لَهُمْ فِی الآخِرَةِ إِلاَّ النَّارُ» (هود: 15ـ16). «کسانی که طالب تعیّش مادّی و زینت و شهوات دنیوی هستند ما مزد سعی آن ها را در کار دنیا کاملا می دهیم و هیچ از اجر عملشان کم نخواهد شد. ولی در آخرت، جز آتش سهمی نخواهند داشت.»

 جاه طلبی بیش از حد نه فقط بر رشد توانایی های فرد برای ترقی اثر منفی دارد، بلکه در تماس های اجتماعی نیز تاثیر مخربی به جای می گذارد؛ زیرا افرادی که جاه طلبی قوی دارند، متمایلند به این که در تلاش برای رسیدن به اهداف خود با هم نوعانشان با خودخواهی و خودپرستی رفتار کنند. از آن جا که آن ها به بهای حذف و نادیده گرفتن همه ی افراد دیگر فقط به هدف خود توجه می کنند، هرگز انسان های قابل اعتمادی نبوده و نیستند.