کدام بهتر است پیشرفت یا تغییر؟(6)
پیشرفت بدون تغییر پَسرفت است
آنکه به قول خودش همه چیز دارد ولی چون اخلاق ندارد دایم در حالِ عقبگرد و پسرفت است
آنکه مردم سخنش و نوشته اش و پند و موعظه اش و حضورش را بر نمی تابند هرچند به ظاهر نکو گوید نه تنها پیشرفت نکرده که پسرفت کرده است
آنکه مال دارد ولی حال ندارد پیشرفت نکرده است
آنکه چون ثروت دارد دیگران را پند و موعظه میکند ولی پند و موعظه ی مشفقانه نزدیکترینش را نمی پذیرد ثروتش عامل پسروی او شده است
آنکه نمی داند و گمان می کند از همه بهتر می داند دچار وهم و خیال و پسروی است
کسی که اخلاق و ادب و نزاکت را زیر پا می گذارد هر گز پیشرفت نمی کند
امام خمینی:«گاهی وقتها گوینده در عین حالی که خوب میگوید، در عین حالی که خوب مینویسد، کتاب توحید هم مینویسد، کتاب اخلاق هم مینویسد، لکن همان نوشتن است و گفتن است و عرضه داشتن است، خودش از آن بیخبر است. بسیار مسائل است که گویندگان هر جا باید باشند میگویند، مسائل را طرح میکنند و خیلی هم خوب طرح میکنند. و خیلی هم خوب عرضه میکنند و دعوت خوب میکنند و موعظه خوب میکنند. لکن از باب اینکه خودشان ساخته نشدهاند، میگویند و خودشان بیخبرند. چه بسا اشخاصی که کتاب اخلاق مینویسند و بسیار هم خوب مینویسند، و خودشان متَّصف به اخلاق حسنه نیستند. و چه بسا اشخاصی که توحید را خوب تدریس میکنند و خوب القا میکنند و خودشان بیخبرند. گوینده اگر خودش بیخبر شد، تأثیر در کلامش هم کم خواهد شد. گاهی یک انسانی در گفتار بسیار خوب است و بسیار جمیل صحبت میکند. در نوشتن هم بسیار خوب چیز مینویسد و خوب القا میکند، لکن خودِ نویسنده و خودِ گوینده و خودِ موعظه کننده را وقتی انسان میبیند، میبیند عملش آنطور نیست«